Experts zijn het erover eens: een huis kopen is in de toekomst mogelijk alleen nog weggelegd voor starters met een flinke spaarrekening of rijke ouders.
Omdat je vandaag de dag ‘nog maar’ honderd procent van de taxatiewaarde van je woonhuis kunt financieren bij de bank, moet je bijna wel met eigen geld op de proppen komen.
De kosten koper (overdrachtsbelasting, notariskosten, taxatie en dergelijke) moet je zelf betalen en kun je niet lenen. Net als het geld dat je eventueel boven de waarde van het huis biedt.
Huis kopen? Je kunt niet alles met je hypotheek financieren
Een voorbeeld: een huis staat te koop voor 300.000 euro. Er zijn veel kapers op de kust en je komt tot de conclusie dat je 315.000 euro moet/wilt bieden. Je hebt het winnende bod, maar de taxateur denkt vervolgens dat het huis hooguit 300.000 euro waard is.
Doordat je alleen de waarde van het huis kunt financieren bij de bank, zul je zelf nog 15.000 euro bij moeten leggen. Stel dat je kosten koper op 15.000 euro uitkomen, dan heb je best wat spaargeld nodig: 30.000 euro. Kun je niet aan dit geld komen, dan gaat de koop helaas niet door.
Vandaar dat experts aan de bel trekken dat een huis kopen voor steeds meer mensen lastiger wordt. Je denkt misschien dat sparen niets oplevert. En ja, door de extreem lage spaarrente is het onmogelijk om een positief rendement te boeken, als je kijkt naar inflatie en vermogensbelasting.
Maar wil je op de niet al te lange termijn een huis kopen, en is vermogensbelasting voor jou nog geen issue, dan is sparen key.
Zo pak je dat aan:
1. Weet wat je nodig hebt
Een paar duizend euro spaar je niet zomaar bij elkaar. Zorg dus dat je goed voor ogen hebt hoeveel je eigenlijk nodig hebt voor je eerste huis.
Om daarachter te komen is het goed om je te oriënteren op wat je kunt lenen. Op internet zijn er verschillende rekenmodules te vinden, maar meestal geven die niet meer dan een indicatie van de maximale hypotheek die je kunt nemen.
Maar je blindstaren op wat je maximaal kunt lenen is helemaal niet verstandig. Veel belangrijker is de hoogte van je gewenste lening. Bij welk bedrag kun je nog prettig leven? De vraag is vervolgens of je een goede balans kunt vinden tussen de gewenste hypotheeklening en financiering met eigen spaargeld.
2. Weet wat je uitgeeft
Als je niet weet hoeveel geld je normaal uitgeeft, of waaraan je het uitgeeft, kun je natuurlijk niet beginnen met sparen. Het beste is om een maand lang te noteren wat je uitgeeft en waar je het precies aan uitgeeft.
Reken je de meeste dagelijkse uitgaven af met een betaalpas, dan kun je natuurlijk ook digitaal je bankafschrijvingen van een maand analyseren. Wellicht worden veelvuldige bezoekjes aan de Starbucks of een andere koffietent zo een puntje van aandacht, als je een spaarbuffer wilt opbouwen.
Prik een datum en bepaal welk bedrag je op die dag op je rekening wilt hebben staan. Zorg voor een realistisch doel: hoeveel denk je maandelijks te kunnen besparen op je dagelijkse uitgaven? Stel bijvoorbeeld als doel om binnen zes maanden 1.000 euro minder uit te geven aan losse bestedingen, dus zo’n 167 euro per maand. Probeer de lat daarna hoger te leggen.
3. Noteer grote uitgaven (en vergeet de kleintjes niet)
Uit onderzoek blijkt dat contant betalen gevoelsmatig meer 'pijn' doet dan betalen met een pas. Ben jij van het pinnen en contactloos betalen? Dan ligt het gevaar van impulsaankopen op de loer. Schrijf de wat grotere bedragen op. Zo bescherm je jezelf tegen deze impulsaankopen.
Je kunt ook eens een 0-euro-dag proberen. Op deze dag mag je geen enkele uitgave doen. Je wordt je op dat moment al snel bewust van hoe snel je tussendoor iets uitgeeft en komt er waarschijnlijk achter dat je prima een dag zonder geld kunt.
4. Starve and stack?
Het Amerikaanse 'starve and stack' is misschien in eerste instantie gefocust op de kracht van samengestelde rente, maar ook als je spaart voor een huis kun je wat aspecten van de theorie gebruiken. Geen zorgen, je hoeft jezelf niet letterlijk te verhongeren. Het idee: als twintiger verplicht je jezelf om een bepaalde periode lean te leven. Ongeveer 12 tot 24 maanden is top.
Gedurende deze tijd leef je van 50 procent van je inkomen, de rest stack, stapel, je op. Door deze manier van leven kun je al vroeg in je leven beginnen met investeren (in een huis, in dit geval), waar je de rest van je leven weer plezier van hebt.
Is 50 procent van je inkomen opzij zetten niet haalbaar voor jou? Ga dan op zoek naar een ander ambitieus, agressief doel waar je niet aan ten onder gaat. Als je wilt sparen, moet je – helaas – op sommige punten concessies doen. Dat gaat overigens het makkelijkst als je maandelijks een automatische overschrijving laat doen van je betaalrekening naar een spaarrekening. Zo hoef je er niet over na te denken en wordt het een routine.
5. Zorg voor extra inkomsten
Het vooruitzicht van je eigen droomhuis motiveert je misschien om nóg iets harder te werken. Misschien kun je met je werkgever een salarisverhoging bespreken, als je dat al een tijdje niet hebt gedaan. "Overweeg ook andere vormen van compensatie", tipte Michael Wheeler van Harvard Business School aan Business Insider. "Denk aan bonussen, een andere invulling van je functie (extra uren?), secundaire voorwaarden, reiskostenvergoeding of meer flexibiliteit of vakantiedagen."
Maar denk ook aan freelancewerk. Zijn er misschien klussen die je kunt doen naast je baan? Kortom: doe onderzoek naar nieuwe inkomstenbronnen.
De kans is groot dat ook jij een zolder of schuur vol ongebruikte spullen hebt. Verkoop ze! Het levert je misschien geen duizenden euro's voor je huis op, maar een dergelijk spaarpotje kan van pas komen wanneer je te maken krijgt met onvoorziene kosten tijdens het sparen.
6. Wekelijks onderhoud
Blokkeer iedere week wat tijd in in je agenda en kijk kritisch naar je uitgavenpatroon: waar ga je meestal de mist in? Welke kleine uitgaven doe je waar je op kunt besparen? Kun je besparen op grote, vaste lasten, zoals je verzekeringen, abonnementen? Was dit een goede spaarweek of moet je komende week wat compenseren? Misschien ben je de afgelopen weken zo goed bezig geweest, dat je jezelf iets leuks kunt veroorloven zonder dat je je schuldig hoeft te voelen.
Als het op sparen aankomt, gaan de meeste mensen fanatiek van start, om al snel hun uiteindelijke doel uit het oog te verliezen. Houd dus de vinger aan de pols om te controleren of je op de goede weg zit om je doel te bereiken. Dit hoeft geen uren te kosten; waarschijnlijk ben je iedere week binnen een kwartiertje klaar.